همه والدين به اميد اينكه روزی فرزندشان بزرگ شود با مهر و محبت به او رسيدگی می كنند اما وقتی فرزندشان به سن بلوغ می رسد و دچار تغييرات جسمی و روانی می شود از رشد ناگهاني او تعجب م یكنند. پذيرش اين شرايط جديد برای كودک سخت است و به دليل تغييرات هورمونی و عاطفی دچار عدم تعادل می شود. نقش پدر و مادر در اين مرحله بسيار مهم است. آنها بايد بدانند با فرزند تازه بالغ شان چطور رفتار كنند تا اين مرحله را راحت تر پشت سر بگذارد.

بلوغ نقطه عطفی در فرآيند رشد است و نوجوان با گذر از اين دوران از يك دنيا وارد دنيای ديگری می شود. برخي روانشناسان، زندگی را به يك جاده  تشبيه م یكنند و دوران بلوغ را قسمت طوفانی اين جاده می دانند كه فرد با گذر از آن به آرامش پس از طوفان می رسد.
به عقيده آنها همان طور كه در طوفان، هم فرد طوفان زده و هم ديگران بايد درست و با تدبير عمل كنند در مورد بلوغ هم اين مساله صادق است و پدر و مادر و نوجوان بايد اطلاعات كافی در اين زمينه داشته باشند و نحوه برخورد عاقلانه و صحيح در اين مرحله را ياد بگيرند.

بارزترين ويژگی اين دوران عدم تعادل است. در اين دوران نوجوان به دليل تغييرات هورمونی و به دنبال آن تحولات عاطفی و روانی تعادلش را از دست می دهد. به همين دليل گاهی رفتارهای متضاد در مورد خود يا اطرافيانش از او مشاهده می شود.
مهر و محبت و وجود جاذبه های معنوی و اخلاقی در والدين از ضرورت های اين دوران است تا به تدريج با صبر و حوصله و سعه صدر كمك كنند تا نوجوانان از اين دوران بگذرند و به دوران ديگری برسند كه همان آرامش پس از طوفان است.

درباره بلوغ اطلاعات كافی داشته باشيد

داشتن اطلاعات كامل درباره تغييرات جسمی، روانی و احساسی در دوره نوجوانی به پدر و مادر كمك می‌كند تا با فرزندشان برخورد صحيحی داشته باشند. اين امر بعضی مواقع كنار آمدن و تحمل برخی رفتارها را برای آنها راحت تر می‌كند . به عنوان مثال نوجوان ها به دليل شرايط جسمی و تغييرات هورمونی شان دوست دارند بيشتر بخوابند. نبايد اين موضوع را به حساب تنبلی شان گذاشت و دايم به آنها سركوفت زد.
همچنين گاهي نوجوانان در اين سن عصبی تر و تحريك پذيرترند و از نصيحت خوششان نمی آيد، حتی گاهی ممكن است صدای پدر و مادر به نظرشان آزاردهنده باشد. متخصصان مغز و اعصاب می گويند، مغز از سن ۱۱ سالگی تغييراتی را تجربه می كند.
بعضی ارتباط هاي عصبی، ساده تر برخی پيچيده تر و بعضی تقويت می شوند. اين فرآيند بر سيستم هورمونی بدن، فرايند فكر كردن و پردازش اطلاعات و چرخه خواب تاثير می گذارد.

فرآيند پردازش اطلاعات و تصميم گيری در نوجوانان توسط آميگدال، كه ناحيه كوچكی در پشت مغز است و احساسات و واكنش های طبيعی را كنترل می‌کند، انجام می شود.
با بيشتر شدن سن، فرآيند تصميم گيری به آرامی  به ناحيه كورتكس جلوی مغز، محل قضاوت و كنترل احساسات، انتقال پيدا می كند. تكميل اين فرآيند تا حدود ۲۵ سالگی ادامه دارد بنابراين خيلی طبيعی است كه نوجوان ها مانند بزرگسالان قدرت تصميم گيری، برنامه ريزی و سازماندهی نداشته باشند و نتوانند احساسات و هيجانات شان را كنترل كنند. در اين شرايط لازم است با آنها صحبت كنيد بنابراين هنگام حرف زدن، آنها را محكوم نكنيد. اگر می خواهيد مطلبی به آنها بگوييد بهتر است آن را در قالب تعريف كردن دوران نوجوانی خودتان و احساساتی كه در آن دوران داشته ايد بيان كنيد.

فرزندان بايد مسايل مربوط به بلوغ را به راحتی با والدينشان در ميان بگذارند اما متاسفانه گاهی فاصله بين پدر و مادرها و فرزندان زياد است و همين موضوع باعث می شود اطلاعات خوب و درستی دريافت نكنند.

از ورزش كمک بگيريد

ورزش كردن به خصوص ورزش هايی مانند يوگا در ايجاد تعادل و افزايش اعتماد به نفس موثر است و در نوجوانان باعث ايجاد تصوير بهتری از خود می شود. ورزش، سيستم هورمونی بدن را تنظيم می‌كند، استرس را از بين می برد، افزايش گردش خون باعث شادابی پوست می شود، سموم بدن را دفع كرده و چرخه خواب را تنظيم می‌كند. احساسات منفی مانند عصبانيت و اضطراب را از بين می برد و آرامش، شادی و تعادل را به همراه می آورد.

مراقب تغذيه فرزندتان باشيد

تغذيه مناسب هم از مواردی است كه بر حالات روانی و سلامت جسمی  نوجوانان موثر است. البته اطلاعات درباره تغذيه نوجوانان كم است. به عنوان مثال هنوز علت اينكه چرا اسيدهای چرب ترانس باعث بيش فعالی نوجوانان می شود در حالی كه در كودكان و بزرگسالان عامل خواب آلودگی است مشخص نيست.
در اين دوران به دليل رشد مغز، تغييرات هورمونی و رشد استخوان ها و ماهيچه ها نيازتغذیه ای بدن بیشتر است.
همچنین نیاز به آهن تا ۵۰ درصد بيشتر می شود و نياز به ویتامین ‌A دو برابر دوران كودكی است.