پیغام مدیر :
با سلام خدمت شما بازديدكننده گرامي ، به وب سایت دکتر عبداله دیدبان٬ فوق تخصص غدد و متابولیسم خوش آمدید. لطفا براي هرچه بهتر شدن مطالب اين وب سایت ، ما را از نظرات و پيشنهادات خود آگاه سازيد.
درﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻮرﻣﻮن رﺷﺪ
نوشته شده در شنبه 24 خرداد 1399
بازدید : 3997
نویسنده : دکتر عبداله دیدبان

ﭘﺲ از آغاز استفاده از "ﻫﻮرﻣﻮن رﺷﺪ نوترکیب اﻧﺴﺎﻧﻲ" بجای "ﻫﻮرﻣـﻮن رﺷـﺪ ﺑـﺎ ﻣﻨﺸـﺎ ﻫﻴﭙـﻮﻓﻴﺰي از ﺟﺴـﺪ" از ﺳﺎل 1985، ﻣﺼﺎرف ﺑﻴﺸﺘﺮي از درﻣـﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻮرﻣﻮن ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از موارد ﻛﻤﺒﻮد  هورمون رشد، ﺗﻮﺳﻂ سازمان غذا و داروی آمریکا  ﺗﺎﻳﻴـﺪ ﮔﺮدﻳـﺪه اﺳـﺖﻛـﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﺼﺮف آن در ﺳﻨﺪرم ﺗﺮﻧﺮ، ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﻣـﺰﻣﻦ ﻛﻠﻴـﻪ، اﺧـﺘﻼل رﺷـﺪ داﺧﻞ رﺣﻤﻲ، ﺳﻨﺪرم ﭘﺮادروﻳﻠﻲ، و ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻗﺪ ژﻧﺘﻴکی ﻧﺎم ﺑﺮد.

موارد تجویز هورمون رشد


1. کمبود ترشح هورمون
2. سندرم ترنر (یعنی دخترانی که یک کروموزوم X کم دارند وکاریوتایپ آنها 45X0 است)
3. نارسایی کلیه در مرحله آخر قبل از پیوند و شروع مجدد یکسال پس از پیوند
4. سندرم پرادرویلی (دراین سندرم اختلال رشد درسال اول زندگی وپس از ان چاقی مفرط توام باکوتاهی قدو چند انگشتی شایع است)
5. کاهش رشد داخل رحمی (IUGR  ): در صورتیکه قد کمتر از2.5  انحراف معیار زیر قد طبیعی باشد و جبران عقب افتادگی رشد طی  4 سال اول عمر و یا بیشتر صورت نگرفته باشد.
6. کوتاهی قد بدون علت (ایدیوپاتیک یا با علت ناشناخته)
7. قد کمتر از.25 2 انحراف معیار از قد طبیعی براي سن و جنس و پیش بینی قد نهایی کمتر از صدك پنجم با صفحه رشد باز (صدک پنجم در منحنی های رشد CDCقابل مشاهده و مقایسه هست)

 8. سندرم نونان

 

     در ﺳﻨﺪرم ﺗﺮﻧـﺮ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺪ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ هورمون رشد درﻣـﺎن ﺷﺪه اﻧﺪ ﺣﺪود 4/8 سانتیمتر از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ درﻣﺎن ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺑﻮده، ﻫـﺮ ﭼﻨـﺪ در ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ درﻣﺎن ﺗﻮام  هورمون رشد و اﻛﺴﺎﻧﺪروﻟﻮن ﺷﺪه اﻧﺪ ﺗﺎ 10 ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ.
     در ﺑﭽﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ وزن ﻛﻢ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪه اﻧﺪ (SGA) در دو ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﺲ از 3 ﺳــﺎﻟﮕﻲ ﻫﻮرﻣــﻮن رﺷــﺪ ﺗﻮاﻧﺴــﺘﻪ ﺑــﺎ ﻣﻴــﺰان   0.033 و 0.067 ﻣﻴﻠــﻲ ﮔــﺮم/ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم/روز ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ 2 ﺗﺎ  SD 2.7 اﻓﺰاﻳﺶ در ﻗﺪ ﻧﻬﺎﻳﻲ را ﻇﺮف 6 ﺳﺎل اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ.

     در ﺳﻨﺪرم ﭘﺮادروﻳﻠﻲ در ﭼﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺳﻄﺢIGF1  ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ کودکان ﭼﺎق دارﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﺿﻤﻦ درﻣـﺎن ﺑـﺎ  ﻫﻮرﻣــﻮن رﺷــﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ رﺷﺪ، آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ، ﺑﺎﻓﺖ ﭼﺮﺑـﻲ را از دﺳـﺖ داده و ﺗﻮﻧﺴﻴﺘﻪ ﻋﻀﻼت ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮا ﻳﻦ اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎري ﻧﻴـﺰ در ﻏﻴـﺎب ﻛﻤﺒـﻮد ﻫﻮرﻣﻮن رﺷﺪ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي درﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻮرﻣــﻮن رﺷــﺪ ﺑﺎ ﺗﺎﻳﻴﺪ FDA ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.

     ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻗﺪ در ﺑﻴﻤﺎري ﻣﺰﻣﻦ ﻛﻠﻴﻪ ﭘﻴﭽﻴﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫـﺎي  ﻣﺨﺘﻠﻔـﻲ از ﻗﺒﻴـﻞ ﺳـﻦ ﺑﻴﻤﺎر، ﻧﻮع و ﺷﺪت ﺑﻴﻤﺎري ﻛﻠﻴﻮي، ﻧﻮع درﻣﺎن و ﻣﺤﻴﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﺮد دﺧﻴـﻞ ﻣـﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺳﻮء ﺗﻐﺬﻳﻪ و اﺧﺘﻼﻻت ﻣﺤﻮر ﻫﻮرﻣﻮن رﺷﺪ از ﻋﻠﻞ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬـﻢ در اﺧـﺘﻼل رﺷﺪ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران اﺳﺖ. در اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎران ﺗﻮﻟﻴـﺪ  IGF1 ﻛـﻢ ﺷـﺪه ﻟـﻴﻜﻦ ﻣﻴـﺰان ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﻫﺎي ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻪ آن زﻳﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺳﻄﺢ IGF1 اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎران ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. در درﻣﺎن ﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪت ﻧﺸﺎن داده ﺷـﺪه ﻛـﻪ درﻣـﺎن ﺑـﺎ  ﻫﻮرﻣــﻮن رﺷــﺪ، ﺑﻬﺒﻮد در ﻗﺪ ﻧﻬﺎﻳﻲ آﻧﺎن اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ.

      ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻗﺪ ژﻧﺘﻴکی (ISS) ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺪ ﺑﻴﺶ از 2 انحراف معیار زﻳﺮ ﻗﺪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﺮاي ﺳﻦ و ﺟﻨﺲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي آن ﻋﻠﺘﻲ ﻳﺎﻓﺖ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ. اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺑﺴـﻴﺎر  عینی ﺑـﻮه و ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﭘﺰﺷﻚ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻨـﺪه دارد و از آﻧﺠـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﻣﺤـﻮر ﻫﻮرﻣــﻮن رﺷــﺪ وIGF1  ﺑﺴﻴﺎر ﭘﻴﭽﻴﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺧﺘﻼﻻت ﺧﻔﻴﻒ ﺗﺮﺷﺢ  ﻫﻮرﻣــﻮن رﺷــﺪ و ﻳﺎ ﺣﺴﺎﺳـﻴﺖ ﺑـﻪ  ﻫﻮرﻣــﻮن رﺷــﺪ را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ رد ﻛﺮد. ﻋﻠﻞ ﻏﻴﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ  GHﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻮاﻣﻞ ژﻧﺘﻴـﻚ ﭼﻮن ﻣﻮﺗﺎﺳﻴﻮن در SHOX ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪه ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻗﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷـﺪ ﺑﺎﻳـﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد. در ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎ درﻣﺎن ﺑﺎ  ﻫﻮرﻣــﻮن رﺷــﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻧـﺪ ﻗـﺪ ﻧﻬﺎﻳﻲ اﻳﻦ اﻓﺮاد را ﺗﺎ 7 ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﻨﻨﺪ.

معیارهاي قطع درمان با هورمون رشد


1. عدم پاسخ مناسب به درمان (کمتر از 50 درصد افزایش در سرعت رشد قدي در سال نخست درمان)
2. زمانی که به قد نهایی رسیده باشد ( سرعت رشد قدي کمتر از2.5 سانتیمتر در سال)
3. سن استخوانی در دخترها بالاتر از 14 سال و در پسرها بالاتر از 16 سال
4. در نارسایی مزمن کلیه در زمان پیوند کلیه. همچنین تا یکسال بعد از پیوند جهت ارزیابی جبران عقب افتادگی رشد نباید هورمون رشد شروع گردد.

عوارض جانبی احتمالی گزارش شده برای درمان با هورمون رشد


     نکته کلی که باید بدانیم این است که تقریبا هیچ چیز بی عارضه ای در این دنیای مادی وجود ندارد و به طبع آن هیچ داروی بی ضرری تاکنون ساخته نشده و نخواهد شد و همه داروها در واقع مانند یک شمشیر دو لبه ای هستند که اگر بجا و درست بکار نروند می توانند عارضه ایجاد نمایند و هنر پزشکان هم این است که با بکار گیری بجای داروها از احتمال ایجاد این عوارض ناخواسته بکاهند و به گونه ای داروها را تجویز نمایند که منافع دارو بر عوارض احتمالی آنها چربش داشته باشد. اساسا  درمان با هورمون رشد در کل بی خطر و ایمن بوده و عوارض جانبی مهم در کودکان بسیار نادر است. در اینجا به عوارضی که در طی درمان با هورمون رشد در کل دنیا گزارش شده اشاره می کنیم و این لزوما به این معنی نیست که در هر کودک تحت درمان با هورمون رشد، همه این عوارض رخ خواهد داد بلکه فقط می خواهیم در مورد احتمال هرچند نادر بروز چنین عوارضی آگاهی داشته باشیم.


1. درد موضعی در محل تزریق، همچنین اگر تزریقات مکرر در یک محل انجام گیرد ممکن است موجب آتروفی بافتی گردد و براي جلوگیري از ایجاد آن باید موضع تزریق را تغییر داد  .
 2. سردرد:  موقتی است و در برخی از بیماران به خصوص با دوزهاي بالاتر ایجاد می شود و ندرتاً ممکن است سردرد به دلیل افزایش فشار داخل جمجمه باشد که با فوندوسکوپی (دیدن ته چشم) مشخص میگردد
3. ادم :(یعنی ورم کردن بدن)  ممکن است در سندرم ترنر تشدید شود و در بقیه موارد نادر است.
4. کم کاري تیروئید : در 5 تا 10 درصد موارد دیده می شود لذا باید سالیانه عملکرد تیروئید چک شود.
5. نگرانی در مورد دیابت شیرین: افزایش قند و افزایش کتون بادي نادر است و در صورت وجود دیابت، دوز هورمون رشد باید تعدیل گردد افراد چاق و با سابقه خانوادگی دیابت نوع دو هورمون رشد را باید با احتیاط مصرف کنند.
6. ایجاد اتوآنتی بادي ضد هورمون رشد : ندرتاً اثر روي پاسخ کلینیکی دارد.
7. نگرانی در مورد بروز لوکمی حاد (سرطان خون حاد): دانشمندان معتقدند هورمون رشد بهیچوجه باعث ایجاد یا عود سرطان خون و یا هیچ سرطان دیگری نمی شود فقط اگر عوامل خطر دیگري مانند سابقه اشعه درمانی، سندروم داون و یا سایر عوامل زمینه ساز لوکمی وجود داشته باشد خود این عوامل زمینه ای باعث ایجاد لوکمی می شوند و نه درمان با هورمون رشد.  همچنین گفته می شود که این عارضه در کودکان با نقصان هورمون رشد با درمان و بدون درمان به یک میزان رخ میدهد و در حقیقت یک پدیده اتفاقی است. ﺑﺮﺧﻼف آﻧﻜـﻪ در ﺑﻌﻀـﻲ از ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ خطر ﺳﺮﻃﺎن و ﻟﻮﺳـﻤﻲ اﺷـﺎره ﺷـﺪه اﺳـﺖ، در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ  KIGS ﻛﻪ در مورد ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮ روي 56000 نفر از ﻛﻮدﻛﺎن و ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن تحت درمان ﺑﺎ ﻫﻮرﻣﻮن رﺷﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺴﺎن داده ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ خطر ﺑﺪﺧﻴﻤﻲ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻧﻴﺎﻓﺘـﻪ ﺑﻠﻜـﻪ ﻋـﻮد ﻛﺮاﻧﻴﻮﻓﺎرﻧﮋﻳﻮم و ﺗﻮﻣوﺮﻫﺎي ﺑﺪﺧﻴﻢ دﻳﮕﺮ و ﻟﻮﺳﻤﻲ ﻧﻴﺰ ﺑـﺎ درﻣـﺎن ﺑـﺎ ﻫﻮرﻣــﻮن رﺷــﺪ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻧﻤﻲ ﻳﺎﺑﺪ.
8. ژنیکوماستی) بزرگ شدن پستان) در حوالی زمان بلوغ
9. تشدید اسکولیوز و کیفوز (قوز وانحراف ستون فقرات) در کسانی که مبتلا به این انحرافات هستند و یا زمینه ایجادشان را دارند.
10. افزایش تعداد و رشد خالها
11. هیپرتروفی لوزه ها و آدنوئید
12. آپنه)  قطع تنفس) حین خواب در افرادی که اختلال زمینه ای خاصی مثل سندرم پرادر ویلی دارند
13. تغییرات رفتاري
14. لغزش اپی فیز سر استخوان ران
15. تجویز دوز بالاي آن به مدت طولانی ممکن است باعث ایجاد ژیگانتیسم یا آکرومگالی گردد.
16. تجویز دوز بیش از حد آن منجر به افت قند خون موقتی و به دنبال آن افزایش قند خون میشود.
17. درد مفاصل
 


:: موضوعات مرتبط: رشد , اختلالات هیپوفیز ,
:: برچسب‌ها: ﻫﻮرﻣﻮن رﺷﺪ , ﺳﻨﺪرم ﺗﺮﻧـﺮ , ﺳﻨﺪرم ﭘﺮادروﻳﻠﻲ , ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻗﺪ در ﺑﻴﻤﺎري ﻣﺰﻣﻦ ﻛﻠﻴﻪ , ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻗﺪ ژﻧﺘﻴکی , ISS , اﺧﺘﻼل رﺷﺪ داﺧﻞ رﺣﻤﻲ , ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻗﺪ در ﺑﭽﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ وزن ﻛﻢ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪه اﻧﺪ , SGA , ﻋﻮارض درﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻮرﻣﻮن رﺷـﺪ , درﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻮرﻣﻮن رﺷﺪ , سوماتروپین , نوردیلت , Nordilet , سیناتروپین , اومنیتروپ ,



مطالب مرتبط با این پست
.



می توانید دیدگاه خود را بنویسید

نام
ایمیل (منتشر نمی‌شود)
وبسایت
:) :( ;) :D ;)) :X :? :P :* =(( :O @};- :B :S
کد امنیتی
رفرش
کد امنیتی
نظر خصوصی
مشخصات شما ذخیره شود ؟ [حذف مشخصات] [شکلک ها]